Zaliczka i zadatek, choć często ze sobą mylone, stanowią w polskim prawie dwie różne instytucje. Ich pozorne podobieństwo wiąże się z tym, iż obie mają wspólną cechę – są wpłacane na poczet wykonywanej w przyszłości umowy.
Zadatek jest zdefiniowany przez art. 394 kodeksu cywilnego. Jest on świadczeniem wręczanym drugiej stronie umowy (najczęściej przedwstępnej). Zadatek może mieć formę zarówno pieniężną jak i rzeczową i jest swoistym zabezpieczeniem na wypadek niewywiązania się z postanowień umowy przez jedną ze stron. W przypadku, gdy umowa nie zostaje wykonana przez jedną ze stron, druga ma prawo do zatrzymania zadatku i odstąpienia od umowy bez wyznaczania dodatkowego terminu. Osobie wręczającej zadatek przysługuje zaś prawo do żądania sumy dwukrotnie wyższej.
W przypadku, gdy umowa zostanie wykonana, zadatek jest naliczany na poczet świadczenia strony wręczającej go. Zadatek jest też zwracany wówczas, gdy dojdzie do rozwiązania umowy bądź też gdy umowa nie została wykonana ale żadna ze stron nie ponosi za ten fakt odpowiedzialności.
Wysokość zadatku na ogól wynosi 20% wartości świadczenia, chociaż polskie prawo nie ogranicza jego wysokości i można ją ustalać dowolnie. Należy przy tym pamiętać, iż zadatek nie może być wyższy niż wartość świadczenia.
Zaliczka, podobnie jak zadatek, również jest kwotą wpłacaną przez jedną ze stron umowy na poczet przyszłego świadczenia. Zasady jej działania nie są szczegółowo regulowane przez Kodeks cywilny. Różnica między zaliczą a zadatkiem polega na tym, iż zaliczka nie stanowi formy zabezpieczenia umowy. W przypadku rozwiązania umowy, osoba od niej odstępująca zobowiązana jest do zwrotu drugiej stronie wszystkiego, co dotychczas na mocy umowy otrzymała. Sam fakt udzielenia zaliczki nie wzmacnia zatem pozycji kontrahenta, który nie wywiązał się ze swoich zobowiązań. W przypadku zaliczki – odwrotnie niż w przypadku zadatku – nie można odstąpić od umowy i należy wyznaczyć dodatkowy termin na wykonanie zobowiązania.
Jeśli zatem umowa zostaje rozwiązana przez obie strony, muszą one dokonać zwrotu wzajemnych świadczeń. Należy też pamiętać, iż jeśli w umowie brak jest stosownych zapisów, każda przedpłata będzie stanowić zadatek.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz